| Chapter 24 |
1 | Vaû, Aùp-ra-ham ñaõ giaø, tuoåi ñaõ cao; trong moïi vieäc Ñöùc Gieâ-hoâ-va ñaõ ban phöôùc cho ngöôøi. |
2 | Aùp-ra-ham noùi cuõng ngöôøi ñaày tôù ôû laâu hôn heát trong nhaø mình, coù quyeàn quaûn trò caùc gia taøi, maø raèng: Xin haõy ñaët tay leân ñuøi ta, |
3 | vaø ta seõ bieåu ngöôi chæ Ñöùc Gieâ-hoâ-va, laø Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa trôøi vaø ñaát, maø theà raèng: ngöôi khoâng cöôùi moät coâ naøo trong boïn con gaùi cuûa daân Ca-na-an, töùc giöõa daân aáy ta truù nguï, laøm vôï cho con trai ta. |
4 | Nhöng haõy ñi veà queâ höông ta, trong voøng baø con ta, cöôùi moät ngöôøi vôï cho Y-saùc, con trai ta. |
5 | Ngöôøi ñaày tôù thöa raèng: Coù leõ ngöôøi con gaùi khoâng khöùng theo toâi veà xöù naày; vaäy, coù phaûi toâi daãn con trai oâng ñeán xöù maø oâng ñaõ ra ñi khoûi chaêng? |
6 | Aùp-ra-ham noùi raèng: Haõy caån thaän, ñöøng daãn con ta veà xöù ñoù! |
7 | Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi treân trôøi, laø Ñaáng ñaõ ñem ta ra khoûi nhaø cha ta vaø xöù sôû ta, coù phaùn vaø theà raèng: Ta seõ cho doøng doõi ngöôi xöù naày! Chaùnh Ngaøi seõ sai thieân söù ñi tröôùc ngöôi, vaø nôi ñoù ngöôi haõy cöôùi moät vôï cho con trai ta. |
8 | Neáu ngöôøi con gaùi khoâng khöùng theo, thì ngöôi seõ khoûi maéc lôøi cuûa ta bieåu ngöôi theà; maø daãu theá naøo ñi nöõa, chôù ñem con ta veà choán ñoù. |
9 | Ñoaïn, ngöôøi ñaày tôù ñeå tay leân ñuøi Aùp-ra-ham chuû mình, vaø theà seõ laøm theo nhö lôøi ngöôøi ñaõ daën bieåu. |
10 | Ñoaïn, ngöôøi ñaày tôù baét möôøi con laïc ñaø trong baày cuûa chuû mình, ñem theo ñuû caùc taøi vaät cuûa chuû ñaõ giao, roài ñöùng daäy ñi qua xöù Meâ-soâ-boâ-ta-mi, ñeán thaønh cuûa Na-coâ. |
11 | Ngöôøi cho laïc ñaø naèm quì goái xuoáng nghæ ôû ngoaøi thaønh, gaàn beân moät gieáng kia, vaøo buoåi chieàu, ñeán giôø cuûa nhöõng con gaùi ra ñi xaùch nöôùc. |
12 | Ngöôøi noùi raèng: Hôõi Gieâ-hoâ-va, Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa chuû Aùp-ra-ham toâi ôi! xin ngaøy nay cho toâi gaëp ñieàu maø toâi tìm kieám, vaø haõy laøm ôn cho chuû Aùp-ra-ham toâi! |
13 | Naày, toâi ñöùng gaàn beân gieáng naày, caùc con gaùi cuûa daân trong thaønh seõ ra ñi xaùch nöôùc, |
14 | xin cho ngöôøi gaùi treû naøo maø toâi noùi nhö vaày: "Xin naøng haõy nghieâng bình, cho toâi uoáng nhôø hôùp nöôùc," maø naøng traû lôøi raèng: "Haõy uoáng ñi, roài toâi seõ cho caùc laïc ñaø ngöôi uoáng nöõa," laø chaùnh ngöôøi maø Chuùa ñaõ ñònh cho Y-saùc, keû toâi tôù ngöôøi; vaø nhôø ñoù toâi seõ bieát raèng Chuùa ñaõ laøm ôn cho chuû toâi vaäy. |
15 | Ngöôøi ñaày tôù chöa döùt lôøi, naày, naøng Reâ-be-ca vaùc bình treân vai ñi ra. Naøng laø con gaùi cuûa Beâ-tu-eân, Beâ-tu-eân laø con trai cuûa Minh-ca, vôï Na-coâ, em trai cuûa Aùp-ra-ham. |
16 | Ngöôøi gaùi treû ñoù thaät raát ñeïp, coøn ñoàng trinh, chöa gaû cho ai. Naøng xuoáng gieáng nhaän ñaày bình nöôùc, roài trôû leân. |
17 | Ñaày tôù beøn chaïy laïi tröôùc maët naøng vaø noùi raèng: Xin haõy cho toâi uoáng moät hôùp nöôùc trong bình. |
18 | Naøng ñaùp raèng: Thöa chuùa, haõy uoáng ñi; roài naøng laät ñaät ñôõ bình xuoáng tay vaø cho ngöôøi uoáng. |
19 | Khi ñôõ cho ngöôøi uoáng xong roài, naøng laïi tieáp raèng: Toâi cuõng seõ xaùch cho maáy con laïc ñaø chuùa uoáng nöõa, chöøng naøo uoáng ñaõ thì thoâi. |
20 | Naøng laät ñaät ñoå nöôùc bình ra maùng, chaïy xuoáng gieáng xaùch nöôùc theâm nöõa cho heát thaûy caùc con laïc ñaø uoáng. |
21 | Coøn ngöôøi ngoài laøm thinh maø nhìn naøng, ñeå cho bieát Ñöùc Gieâ-hoâ-va laøm thaønh coâng vieäc mình ñi ñaây hay chaêng. |
22 | Khi laïc ñaø vöøa thoâi uoáng, ngöôøi ñaày tôù beøn laáy moät khoanh vaøng naëng ñöôïc nöûa sieác-lô vaø ñoâi xuyeán naëng ñöôïc möôøi sieác-lô, |
23 | maø noùi raèng: Naøng laø con ai? xin noùi cho toâi bieát. Trong nhaø cha naøng coù choã naøo cho toâi ôû nghæ ban ñeâm chaêng? |
24 | Naøng ñaùp raèng: Toâi laø con gaùi cuûa Beâ-tu-eân, chaùu noäi cuûa Minh-ca vaø Na-coâ. |
25 | Roài laïi noùi: Nhaø chuùng toâi coù nhieàu rôm vaø coû, vaø cuõng coù choã ñeå cho ôû nghæ nöõa. |
26 | Ngöôøi beøn cuùi ñaàu vaø saáp mình xuoáng tröôùc maët Ñöùc Gieâ-hoâ-va, |
27 | maø noùi raèng: Ñaùng ngôïi khen thay Gieâ-hoâ-va, laø Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa chuû Aùp-ra-ham toâi! Ngaøi chaúng ngôùt thöông xoùt vaø thaønh thöïc ñoái cuøng chuû toâi! Khi ñöông ñi, Ñöùc Gieâ-hoâ-va daãn daét toâi ñeán nhaø anh em cuûa chuû toâi vaäy. |
28 | Ngöôøi gaùi treû ñoù chaïy veà, thuaät chuyeän naày laïi cho noäi nhaø meï mình. |
29 | Vaû, naøng Reâ-be-ca coù moät anh, teân laø La-ban. La-ban chaïy ñeán ngöôøi ñaày tôù ñoù ôû gaàn beân gieáng. |
30 | Vöøa thaáy khoanh vaøng vaø ñoâi xuyeán nôi tay em gaùi mình, vaø ñaõ nghe chuyeän Reâ-be-ca thuaät laïi raèng: Ngöôøi naày noùi vaäy! thì ñi ñeán ngöôøi, ñöông ñöùng gaàn beân maáy con laïc ñaø, ôû nôi gieáng nöôùc, |
31 | maø thöa raèng: Hôûi ngöôøi ñaõ ñöôïc Ñöùc Gieâ-hoâ-va ban phöôùc! Xin môøi vaøo. Sao ñöùng ngoaøi naày vaäy? Toâi ñaõ söûa soaïn nhaø vaø doïn-deïp moät nôi cho maáy con laïc ñaø roài. |
32 | Ngöôøi ñaày tôù beøn vaøo nhaø; La-ban coåi yeân cho laïc ñaø, ñem coû cuøng rôm cho caùc thuù ñoù; roài laáy nöôùc ñaëng röûa chôn cho ngöôøi ñaày tôù vaø maáy keû ñi theo. |
33 | Ñoaïn, ngöôøi nhaø baøy böõa vaø môøi aên; nhöng ngöôøi ñaày tôù noùi: Khoâng, toâi khoâng aên ñaâu, neáu chöa noùi ñöôïc nhöõng ñieàu toâi caàn phaûi noùi. La-ban ñaùp raèng: Haõy noùi ñi! |
34 | Ngöôøi beøn noùi raèng: Toâi laø ñaày tôù cuûa Aùp-ra-ham. |
35 | Ñöùc Gieâ-hoâ-va ñaõ ban phöôùc cho chuû toâi boäi phaàn, trôû neân thaïnh vöôïng; Ngaøi cho chuû toâi chieân, boø, baïc, vaøng, toâi trai tôù gaùi, laïc ñaø vaø löøa. |
36 | Vaû, Sa-ra, vôï chuû toâi, trôû veà giaø, coù sanh moät con trai cho ngöôøi; ngöôøi ñaõ giao gia taøi mình laïi heát cho con trai ñoù. |
37 | Chuû toâi laïi coù baét toâi theà raèng: Ngöôi chôù cöôùi cho con trai ta moät ngöôøi vôï naøo trong boïn con gaùi cuûa daân Ca-na-an, laø xöù ta ñöông truù nguï; |
38 | nhöng haõy veà nhaø cha ta, trong voøng baø con ta, maø cöôùi cho noù moät ngöôøi vôï taïi ñoù. |
39 | Toâi noùi cuøng chuû toâi raèng: Coù leõ ngöôøi con gaùi khoâng khöùng theo toâi veà. |
40 | Chuû ñaùp raèng: Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø Ñaáng ta phuïc söï seõ sai thieân söù theo ngöôi, laøm cho thaønh coâng vieäc ngöôi ñi; vaø ngöôi seõ cöôùi cho con trai ta moät ngöôøi vôï trong voøng baø con ta, taïi nhaø cha ta. |
41 | Vaäy, neáu khi ngöôi ñi veà baø con ta, maø hoï khoâng khöùng gaû cho, thì ngöôi seõ ñöôïc gôõ lôøi theà naëng cuûa ngöôi ñaõ theà cuøng ta ñoù. |
42 | Ngaøy nay, khi ñi ñeán gieáng kia, toâi coù caàu raèng: Laïy Ñöùc Gieâ-hoâ-va, Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa chuû Aùp-ra-ham toâi! Xin ñoaùi ñeán maø giuùp coâng vieäc cuûa toâi ñi ñaây cho ñöôïc thaønh! |
43 | Naày, toâi ngoài gaàn beân gieáng naày: caàu xin heã ngöôøi gaùi treû naøo seõ ra xaùch nöôùc maø toâi noùi cuøng naøng raèng: Xin cho toâi uoáng moät hôùp nöôùc trong bình; |
44 | maø seõ traû lôøi raèng: Haõy uoáng ñi, tröôùc toâi seõ xaùch cho caùc laïc ñaø ngöôi uoáng nöõa, xin cho ngöôøi gaùi treû ñoù laø vôï maø Ñöùc Gieâ-hoâ-va ñaõ ñònh cho con trai cuûa chuû toâi! |
45 | Chöa döùt lôøi thaàm nguyeän, boãng ñaâu naøng Reâ-be-ca vaùc bình treân vai ñi ra, xuoáng gieáng xaùch nöôùc. Toâi noùi vôùi naøng raèng: Xin cho toâi uoáng hôùp nöôùc. |
46 | Naøng laät ñaät haï bình treân vai xuoáng maø noùi raèng: Haõy uoáng ñi, roài toâi seõ cho caùc laïc ñaø ngöôi uoáng nöõa; vaäy toâi coù uoáng vaø naøng cuõng coù cho caùc laïc ñaø uoáng nöõa. |
47 | Toâi beøn hoûi naøng raèng: Naøng laø con gaùi ai? Naøng ñaùp: Toâi laø con gaùi cuûa Beâ-tu-eân, chaùu noäi cuûa Na-coâ vaø Minh-ca. Toâi lieàn ñeo caùi khoanh nôi loã muõi vaø ñoâi xuyeán vaøo tay naøng. |
48 | Ñoaïn, toâi cuùi ñaàu vaø saáp mình xuoáng tröôùc maët Ñöùc Gieâ-hoâ-va, ngôïi khen Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa chuû Aùp-ra-ham toâi, maø ñaõ daãn toâi vaøo ñöôøng chaùnh ñaùng, ñeå choïn ñöôïc cho con trai ngöôøi con gaùi cuûa em chuû toâi. |
49 | Vaäy, baây giôø, neáu caùc oâng muoán laáy loøng töû teá vaø trung tín ñoái cuøng chuû toâi, xin haõy toû ñieàu ñoù cho, daàu khoâng, xin cuõng noùi cho bieát, haàu cho toâi seõ xaây veà beân höõu hay laø veà beân taû. |
50 | La-ban vaø Beâ-tu-eân ñaùp raèng: Ñieàu ñoù do nôi Ñöùc Gieâ-hoâ-va maø ra, chuùng toâi ñaâu noùi ñöôïc cuøng ngöôi raèng quaáy hay raèng phaûi. |
51 | Kìa, Reâ-be-ca ñöông ôû tröôùc maët ngöôi, haõy daãn noù ñi, ñeå noù ñöôïc laøm vôï cuûa con trai chuû ngöôi, theo nhö lôøi Ñöùc Gieâ-hoâ-va phaùn ñònh. |
52 | Ñaày tôù cuûa Aùp-ra-ham vöøa nghe lôøi hai ngöôøi noùi xong, lieàn saáp mình xuoáng ñaát tröôùc maët Ñöùc Gieâ-hoâ-va. |
53 | Ngöôøi laáy ñoà trang söùc baèng baïc, vaøng, vaø aùo xoáng trao cho Reâ-be-ca; roài cuøng laáy caùc vaät quí daâng cho anh vaø meï naøng. |
54 | Ñoaïn ngöôøi ñaày tôù cuøng caùc ngöôøi ñi theo ngoài aên uoáng; roài nguû taïi ñoù. Qua ngaøy sau, khi hoï ñaõ thöùc daäy, ngöôøi ñaày tôù noùi raèng: Xin haõy cho toâi trôû veà chuû. |
55 | Nhöng anh vaø meï naøng raèng: Haõy cho ngöôøi gaùi treû ôû laïi cuøng chuùng toâi ít ngaøy nöõa, ñoä chöøng möôøi böõa, roài noù seõ ñi. |
56 | Ñaày tôù ñaùp raèng: Xin chôù caàm toâi treã laïi, vì Ñöùc Gieâ-hoâ-va coù laøm vieäc ñi ñöôøng toâi ñöôïc thaønh. Haõy cho toâi ñi, trôû veà nhaø chuû toâi. |
57 | Hoï ñaùp raèng: Chuùng ta haõy goïi ngöôøi gaùi treû ñoù vaø hoûi yù noù ra sao; |
58 | beøn keâu Reâ-be-ca vaø noùi raèng: Con muoán ñi cuøng ngöôøi naày chaêng? Naøng raèng: Toâi muoán ñi. |
59 | Ñoaïn, hoï cho Reâ-be-ca, em gaùi mình, vaø ngöôøi vuù cuûa naøng, ñi veà theo ngöôøi ñaày tôù cuûa Aùp-ra-ham vaø caùc keû ñi theo. |
60 | Hoï chuùc phöôùc cho Reâ-be-ca maø raèng: Hôõi em gaùi chuùng ta! Chuùc cho em ñöôïc trôû neân meï cuûa öùc trieäu ngöôøi, vaø cho doøng doõi em ñöôïc chieám laáy cöûa thaønh cuûa quaân nghòch. |
61 | Reâ-be-ca vaø caùc ñoøi naøng ñöùng daäy, leân côõi laïc ñaø, ñi theo ngöôøi ñaày tôù ñoù. Vaäy, ngöôøi ñaày tôù daãn Reâ-be-ca ñi. |
62 | Baáy giôø Y-saùc ôû taïi nam phöông töø gieáng La-chai-Roi trôû veà; |
63 | loái chieàu, ngöôøi ñi ra ngoaøi ñoàng ñaëng suy ngaãm; nhöôùng maét leân, kìa ngoù thaáy laïc ñaø ñaâu ñi ñeán. |
64 | Naøng Reâ-be-ca cuõng nhöôùng maét leân, beøn chôït thaáy Y-saùc; lieàn nhaûy xuoáng laïc ñaø, |
65 | vaø hoûi ñaày tôù raèng: Ngöôøi ôû ñaèng tröôùc maët toâi ñi laïi trong ñoàng ñoù laø ai: Ñaày tôù thöa raèng: Aáy laø chuû toâi ñoù. Naøng beøn laáy luùp che maët laïi. |
66 | Roài, ñaày tôù thuaät cho Y-saùc nghe heát caùc vieäc maø mình ñaõ laøm; |
67 | Y-saùc beøn daãn Reâ-be-ca vaøo traïi cuûa Sa-ra, meï mình, cöôùi laøm vôï, vaø yeâu meán naøng. Vaäy, Y-saùc ñöôïc giaûi phieàn sau khi meï mình qua ñôøi. |